Buğday hasat mevsiminin başlamasıyla birlikte anız yakma vakaları artıyor. Bazı çiftçiler, topraklarını kolay sürmek için anız yakarken, bu durum toprak, hayvanlar ve yerleşim birimleri için olumsuz sonuçlar doğuruyor.
Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Rıza Öztürkmen, anız yakma vakalarının hasat mevsimiyle birlikte arttığını ve anız yakmanın toprağa ve canlılara büyük zarar verdiğini belirtti.
Öztürkmen, anız yakmanın cezasının olduğunu ama kurallara yeterince uyulmadığını ifade ederek cezaların daha sıkı olması gerektiğini vurguladı.
"Anız yakmanın sebebi hızlıca ikinci ürün ekme isteği"
Öztürkmen, çiftçilerin anız yakarak hızlıca ikinci ürün ekmek istediğini dile getirerek, "Buğday hasadından sonra tarlada kalan saman atıklarına anız diyoruz. Son zamanlarda, sulu tarım arazilerinde birincil olarak ekilen buğdayı kaldırıp hızlıca ikinci ürünü ekmek için anız yakıyoruz. Çiftçiler, işleme aletlerini kullanmanın zor olduğunu veya iyi toprak sürülemeyeceğini düşünerek tarlada kalan bitki atıklarını tamamen yakıyor. Çiftçiler için anız yakmanın faydası, hızlıca ikinci ürünü ekme imkanı sağlamaktır. Bir diğer faydası ise toprağın kolay sürülebilmesidir," dedi.
"Kazandıklarımız, kaybettiklerimizden daha az"
Anız yakmanın toprağın yapısını bozduğunu belirten Öztürkmen, "Kazandıklarımız, kaybettiklerimizin çok altında. Neden altında sorarsanız, anız yakarak toprağın yapısını bozuyoruz. Toprağın içindeki solucanlar, organik maddeler ve yapı zarar görüyor. Toprağın hava ve su geçirgenliği ile su tutma kapasitesi bozulabiliyor. Kaybettiğimiz şeyler çok fazla, çünkü Türkiye'deki tarım topraklarının yüzde 64'ünde organik madde miktarı yüzde 1'in altında ve tarımda yüzde 5'in altında olmamalıdır. Toprakta yaşayan canlılar, toprakta yaşayan böcekler bizim için önemlidir. Anız yakarak bu canlıları yok ediyor ve sistemi alt üst ediyoruz," diye konuştu.
"Bazı çiftçiler, faydalarını görerek anız yakmayı bıraktı"
Anız yakma konusunda daha sıkı kuralların uygulanması gerektiğini vurgulayan Öztürkmen şunları söyledi:
"Bazı örnek çiftçilerimiz, anız yakmadan tarlanın üzerini kültivatör ile düzleştirip samanın arasına tohum ekerek örnek oluyor. Biz çiftçilere bunu yapmamalarını söylüyoruz, ancak devletimiz 2870 Sayılı Kanun gereği anız yakan çiftçilere ceza verme yetkisine sahiptir. Bu kanun 2023 yılında güncellendi. Cezayı öne süren bir toplum olmamamız gerekiyor, ancak biraz zorlayıcı olmamız gerekiyor. Zorlayıcı olmadan kimse doğru yolu bulmaz. Bazı çiftçilerimiz, faydalarını görerek anız yakmayı bıraktı ve artık anızları toprağa karıştırıyorlar. Bu şekilde iyi bir verim elde ediyorlar. Çiftçilerimize, daha iyi ürün alabilmek için organik maddeyi artırmaları için anız yakmamaları gerektiğini söylüyoruz. Toprak yapısını bozarak veya organik maddeyi azaltarak gelecek yıl kullanacakları gübre miktarını veya verimi düşürüyoruz."
